Effectieve Ezelsbruggetjes
Onderstaande afkortingen worden vaak gebruikt in communicatie, coaching en hulpverlening om gesprekken effectiever te maken en misverstanden te voorkomen. Ze helpen om bewuster te luisteren en beter met anderen samen te werken.
Deze afkortingen worden vaak terloops genoemd tijdens cursussen, terwijl ze juist van groot belang zijn. Een goede communicatiecoach zou hier gerust een uur aan kunnen besteden om ervoor te zorgen dat de betekenis echt doordringt. Daarnaast zou een coach deelnemers aan moeten moedigen om zelf een ezelsbruggetje te bedenken.
Zelf hanteer ik de methode: Observeren, Analyseren, Actie ondernemen – wat resulteert in de afkorting AOA. Gezien dit geen krachtige mnemonic is, kom je vanzelf op een sterkere variant door te spelen met synoniemen. Vervang bijvoorbeeld actie ondernemen door engageren.
Observeren kent talloze nuances: waarnemen, bekijken, signaleren, onderscheiden... zo kan je vanzelf een sterkere afkorting creëren die wel blijft hangen.
Het doel is niet slechts bekendheid met bestaande, doeltreffende afkortingen, maar vooral het stimuleren van analytisch denken. Door actief op zoek te gaan naar eigen ezelsbruggetjes, verdiept de cursist zijn inzicht en internaliseert hij de onderliggende principes op een effectievere manier.
OMA – Oordelen, Meningen, Adviezen
Deze afkorting herinnert ons eraan dat we in gesprekken niet te snel moeten oordelen, onze mening moeten opdringen of ongevraagd advies moeten geven. In plaats daarvan is het beter om open te luisteren en de ander de ruimte te geven om zijn of haar verhaal te doen.
OEN - Open, Eerlijk, Nieuwsgierig
Deze afkorting herinnert ons eraan om zonder vooroordelen een gesprek in te gaan. Door open te staan, eerlijk te zijn en oprecht nieuwsgierig te blijven, bevorderen we wederzijds begrip en echte verbinding.
KOE - Kaken Op Elkaar
Soms is het beter om te luisteren in plaats van direct te reageren. Deze afkorting helpt ons te onthouden dat stilte en goed luisteren vaak waardevoller zijn dan praten.
NIVEA - Niet Invullen Voor Een Ander
We hebben de neiging om te denken dat we weten wat een ander bedoelt of voelt, maar dit kan leiden tot misverstanden. Door vragen te stellen in plaats van aannames te doen, voorkomen we ruis in de communicatie.
LSD – Luisteren, Samenvatten, Doorvragen
Een veelgebruikte gesprekstechniek die helpt om echt te begrijpen wat iemand zegt. Dit doe je door actief te luisteren, de kern van het verhaal samen te vatten en vervolgens door te vragen voor meer duidelijkheid.
ANNA – Altijd Navragen, Nooit Aannemen
Om misverstanden te voorkomen, is het belangrijk om niet zomaar aannames te doen. Door altijd navraag te doen, zorg je ervoor dat je iemand goed begrijpt voordat je conclusies trekt.
DIK – Denk in Kwaliteiten
Deze afkorting moedigt aan om te focussen op iemands sterke punten in plaats van op beperkingen. Dit is een waardevolle mindset binnen coaching, onderwijs en persoonlijke ontwikkeling.
HELD – Herkennen, Erkennen, Loslaten, Doorgaan
Een stappenplan voor persoonlijke groei. Het begint met herkennen van een situatie of probleem, vervolgens erkennen wat het met je doet, daarna loslaten wat je niet meer helpt en uiteindelijk doorgaan met nieuwe inzichten.
VAAK – Verwachtingen, Afspreken, Aanspreken, Kalibreren
Een handig model voor samenwerking. Het draait om het helder krijgen van verwachtingen, duidelijke afspraken maken, elkaar aanspreken als dat nodig is en regelmatig evalueren en bijsturen.
SMART - Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch, Tijdsgebonden
SMART is een handige methode voor het stellen van doelstellingen. Het helpt om doelen concreet en haalbaar te maken, zodat ze ook daadwerkelijk bereikt kunnen worden binnen een duidelijke tijdlijn.
KLUTS - Raak de KLUTS niet kwijt.. Kijken, Luisteren, (uit) vragen, Toetsen, Samenvatten
Dit is een belangrijk model voor effectieve communicatie en feedback. Het herinnert ons eraan dat het essentieel is om goed te kijken en te luisteren, vragen te stellen voor meer helderheid, informatie te toetsen en samen te vatten voor wederzijds begrip.